ارتودنسی ثابت در فرمانیه – نیاوران

نکات مهم ارتودنسی ثابت و متحرک

بهره مندی از ارتودنسی مختص گروه سنی خاصی نبوده و بسیاری از یزرگسالان در سنین متفاوت تمایل به انجام اینگونه درمانها دارند. علت استفاده و برگزینی این نوع درمانها متنوع بوده و از علل ساده تا علتهای پیچیده را شامل میشود. اینگونه درمانها میتواند اختیاری و یا اجباری و ضروری  باشد. مهمترین دلیل مراجعه و نیاز فرد به درمانهای ارتودنسی شلوغی و بی نظمی دندانی است. در این حالت زاویه و فاصله رویشی دندانها مناسب نبوده و در محیط دهان خیلی نزدیک به هم قر میگیرند. از علل دیگر بروز این حالت عدم تناسب سایز دندانها و فکها با یکدیگر است. بعنوان مثال فک کوچک و دندان بزرگ و فک نرمال و دندان بزرگ را میتوان عنوان کرد. عکس این حالات نیز وجود دارد که باعث ایجاد فاصله بین دندانی میشود.

از دست دادن دندانهای شیری بصورت زود هنگام و یا دندانهای دایمی در اثر مشکلات  پزشکی – تصادف – عادات غلط دهانی مثل مکیدن انگشت  و یا بیماریهای لثه هم میتواند باعث بروز این شرایط نامناسب گردد. و اخر اینکه افراد زیادی در جامعه وجود دارند که با نامنظمی دندانهایشان از نظ روحی و روابط اجتماعی و بخصوص اعتماد به نفس مشکل ئارند و در این راستا درمانهای ارتودنسی به حل این مشکلات کمک خواهد کرد.

مفهموم ارتودنسی چیست ؟

ریشه کلمه ارتودنسی یونانی بوده و از ترکیب دو کلمه ارتو به معنای دندان و دونشیا به معنای مستقیم و راست دلالت دارد. در مقوله علمی نیز یکی از رشته های تخصصی دندانپزشکی است که وظیفه تشخیص- پیشگیری و درمان ناهنجاریهای فک –دهان و دندان و صورت را عهده دارد. نهایتا با بهره گیری از این درمانها مشکلات مذکور فوق مرتفع شده و فرد ضمن بهبود شرایط جویدن از زیبایی های مربوطه نیز بهره مند میگردد.

[sv slug=”alert”]

بهترین زمان انجام درمانهای ارتودنسی کدام است؟

اهمیت سن بیمار در این است که متخصص مربوطه بداند چه امکاناتی برای درمان صحیح در اختیار دارد. سوالاتی از قبل اینکه ایا روش درمانی ارایه شده به بیمار موثر است؟ ای از فاکتور رشد میتوان کمک گرفت ؟ ایا برای پیش درمانی زمانی در اختیار داریم؟ و ایا اصولا چنین درمانی برای او ضروری است؟ همگی به سن بیمار مرتبط بوده و اهمیت ان را نشان میدهد. به همین دلیل تقسیم بندی بیماران در گروههای مختلف سنی اهمیت دارد. در کل زمانی که سیستم رشدی فک و صورت در حال بلوغ بوده و سرعت رشد مناسب و بالاست  درمانهای ارتودنسی و ارتوپدی فک (درمانهایی که بر روی استخوان یک یا هر دو فک انجام میشود) بهترو راخت تر بوده و نتایج درمان قابل پیش بینی تر است. برای اینکه این فرصتهای طلایی را از دست ندهیم بهترین سن معاینه اولیه ارتودنسی بین ۶ تا ۷ سال است. در صورتی که مشکل استخوانی وجود داشته باشد و فرد نیاز به درمانهای ارتوپدی داشته باشد این گونه درمانها را میتوان از سن ۷ سالگی الی ۱۱ سالگی شروع کرد. سن شروع درمان بستگی به نوع ناهنجاری موجود دارد. در صورتی که فرد مشکل استخوانی نداشته باشد بهترین سن شروع درمان ارتودنسی در دختران حدود ۱۳ و پسران حدود ۱۵ سالگی است. در مواردی هم به دلایل متعدد دیگر شاید لازم شود درمان زودتر شروع شود . در ضورتی که بعد از این سنین قصد انجام ان را داشته باشیم زمان درمان طولانی تر شده و انرزی بیشتری هزینه خواهد شد. ذکر این نکته ضروری است که انجام درمانهای ارتودنسی تا زمانی که دندانها در محیط دهان حضور دارند و لثه – استخوان و دندانها سالم هستند امکان پذیر است.

[sv slug=”alert1″]

طول دوره درمان ارتودنسی چند ماه است؟

بسته به نوع و شدت مشکل یا مشکلات موجود و همچنین سن بیمار این دوره  درمانی متنوع میباشد.بطور معمول این زمان از ۱۸ تا ۲۴ ماه متغیر بوده و عوامل مختلفی همچون همکاری بیمار در حفظ و نگهداری وسایل – رعایت بهداشت دهان و دندان در حین درمان – مراجعه منظم به متخصص مربوطه و رعایت نکات ذکر شده توسط دندانپزشک نیز در زمان مفید درمان موثر هستند.

انواع درمانهای ارتودنسی چیست؟

در کل اینگونه درمانها به دو صورت متحرک و ثابت انجام میشود. تصمیم این مسیله که از چه نوع ان در درمان استفاده شود به متخصص مربوطه بستگی دارد. در کل دستگاههای متحرک جهت حل مشکلات استخوانی یوده (درمانهای ارتوپدی فک یا فکها) و دستگاههای ثابت جهت درمان مشکلات دندانی (ارتودنسی دندانها) است.

عوارض درمانهای ارتودنسی چیست؟

یکی از شرایط اصلی و مهم شروع درمانهای ارتودنسی دندانی و ارتوپدی فکها عادات بهداشتی مناسب در فرد و وجود علاقه به رعایت انها در حین درمان میباشد. از این منظرگاه وجود بهداشت مناسب و خوب را بایستی از شروط لازم و کافی اینگونه درمانها دانست. با شروع اینگونه درمانها رعایت بهداشت دهان و دندان سخت تر خواهد شد. این مسیله بخصوص در مورد دستگاههای ثابت صدق میکند و اگر بیمار همکاری لازم را نداشته باشد پوسیدگی دندانی و بیماری لثه شروع شده و به سرعت پیشرفت خواهد کرد . مسیله بعد احتمال برگشت درمانهای انجام شده است. بروز این مورد در صورتی است که بیمار دستورات دندانپزشک متخصص را در مورد استفاده از دستگاههای نگهدارنده که معمولا بعد از اتمام درمان به بیماران توضیه میشود را رعایت نکرده  و همین امر باعث ریلاپس یا بازگشت نتایج درمانی خواهد شد. همجنین انجام درمانهای ارتودنسی توسط افراد غیر متخصص که از شایع عوارض درمانهای ارتودنسی است  نیز  عارضه ریلاپس را به دنبال خواهد داشت. از عوارض مهم دیگر میتوان به تحلیل ریشه و کوتاه شدن طول ان اشاره کرد . شیوع این مورد در بیماران خیلی کم و بین ۳ تا ۵ در صد است . چون مکانیسم حرکت دندانی به تحلیل و تشکیل استخوان وابسته است
در این فرایند ممکن است بصورت میکروسکوپی مقداری از سطح ریشه دندان برداشته شود و مجددا ساخته شود. در صورتی که شرایط زمینه ای مثل اسم و الرزی – سابفه ضربه به دنداها – شکستگی دندانی و نهایتا اعمال غلط نیروی ارتودنسی  میتواند باعث بروز تحلیل ریشه شود. عارضه دیگر وجود درد های فکی است که طبق تحقیقات انجام شده ارتباطی بین این دردها و درمانهای ارتودنسی وجود  ندارد. البته در اکثر شرایط درمانهای ارتودنسی به بهبود این شرایط و رفع درد کمک کرده و بعنوان فاکتور مثبت عمل میکند . در صورتی که منشا درد در مفاصل گیجگاهی – فکی باشد انواع و اقسام درمانهای تخصصی دیگری را شامل خواهد شد . افزایش طول درمان ارتودنسی نیز از عوارض دیگر ان است. از عمده ترین علل ان میتوان بیماریهای زمینه ای – عدم همکاری بیمار در مراجعه و رعایت دستورات متخصص مربوطه و عدم حفظ و نگهداری وسایل  ارتودنسی است. این موارد میتواند نتایج کوتاه مدت و دراز مدت درمان را نیز تحت الشعاع قرار دهد.

ارتودنسی ثابت

اصولا کلمه ثابت بر بی حرکت بودن یک جسم دلالت دارد و در ارتودنسی منظور دستگاهی است که فرد نمیتواند ان را از دهان خارج کند. امروزه بکارگیری دستگاههای ارتودنسی ثابت در رده های مختلف سنی کاربرد داشته و گروههای سنی بالاتر نیز تمایل به استفاده از ان دارند. هدف از بکار گیری این نوع دستگاهها رفع مشکلات فکی – دندانی بوده و بایستی با ملاحظات خاصی بکار گرفته شوند. وجود دندانهای نامرتب یا فاصله دار – بیرون زدگی دندانهای فکین که همراه با اختلالات اسکلتی و یا بدون ان هستند از عواملی هستند که علاوه بر ایجاد عوارض نامطلوب در سلامتی فرد میتوانند تکلم و غذا خوردن وی را نیز تحت تاثیر قرار داده و با ایجاد ظاهری نامطلوب گاها باعث بروز سرخوردگی اجتماعی و عدم اعتماد به  نفس خواهند شد.استفاده از براکت‌ها بعنوان نشانه و عامل اصلی درمان ارتودنسی ثابت برای ردیف کردن دندان‌ها حدود ۱۵۰ سال قدمت دارد و آنچه که امروزه در دهان بیماران بعنوان براکت نصب می‌شود در واقع نسل بسیار پیشرفته همان براکت های قدیمی است که در دنیای صنعتی امروز در اندازه ها، طرح ها وحتی جنس های مختلف در دسترس متخصصین و بیماران قرار گرفته است. در این روش درمانی همکاری بیمار انطور که در درمانهای متحرک لازم میباشد ضروری نیست. عامل محدود کننده درمانهای ارتودنسی بافتهای نگهدارنده اطراف دندانهاشامل استخوانها و لثه  بوده و به دلیل حفظ تمام بافتهای نگهدارنده اینگونه درمانها زمانبر میباشد. اکر فرد عمل کننده از خواص و شرایط ویزه  و ماهیت ظریف – پیچیده و حساس این بافتها اطلاع نداشته باشد میتواند باعث صدمه به انها شده و باعث اسیب یا از بین رفتنشان گردد. با توجه به شرایط موجود بهترین کسی که میتواند این درمانها را انجام دهد متخصص ارتودنسی بوده زیرا با عنایت به شرایط درمانی هر بیمار دستگاه را در زمانهای مختلف و متفاوت درمانی تنظیم  و نیروهای مناسبی را به دندانها وارد کرده تا نتایج مطلوب حاصل گردد. در طول دوره درمانی بیماران بایستی به نکات اموزشی ارایه شده توسط تیم درمانگر در مورد حفظ و نگهداری دستگاههای نصب شده توجه کامل و کافی داشته باشند  تا ضمن جلوگیری از بروز مشکلات متعدد برای خود و تیم درمانگر طول دوره درمانی را نیز مدیریت کرده و ان را به حدافل برسانند . مثلا نباید اجسام سفت مانند هویج – انواع دانه های گیاهی سفت مثل پسته و بادام – ساندویچ و اینگونه مواد را گاز بزنند . ضمنا بایستی به نکات بهداشتی ارایه شده نسز توجه مکفی نمایند. طول دوره درمانهای ارتودنسی ثابت بین ۱۸ تا ۲۴ ماه متغیر بوده ولی عواملی همچون سن بیمار – شدت ناهنجاری – همکاری یا عدم همکاری وی میتوانند بر آن موثر باشند .بهترین سن انجام درمانهای ارتودنسی ثابت برای دختران خدود ۱۳ سالگی و برای پسران حدود ۱۵ سالگی است .یاداور میگردد برای جلوگیری از بروز مشکلات پیچیده تر بهتر است کودک را در سنین پایین تخت کنترل در اورد و به این منظور بهترین سن معاینات اولیه ارتودنسی بین ۶ تا ۷ سالگی است .هدف از درمانهای ارتودنسی ثابت حرکت دندانها در فصای مناسب – نظم دادن به دندانهای شلوغ و اصلاح روابط فکی است. کشیدن دندان در درمانهای ثابت یک اتفاق معمول بوده که عواملی همچون نوع و شدت ناهنجاری و  سن بیمار از عوامل تعیین کننده تعداد و نوع دندان کاندید کشیدن میباشد. بعنوان یک قانون همیشه بایستی تلاش کرد دندانهای نیش حفظ شوند و این حتی در صورتی که انها نهفته بوده و یا کاملا بیرون زده هستند صدق میکند. در این مورد یک حالت استثنا وجود دارد و ان اینکه این دندان را به هیچ عنوان نتوان حرکت داد و موقعیت ان بسیار بد جور و نامناسب باشد. گاهی در بعضی شرایط معدود یکی از دندانهای ثنایای فک پایین کشیده میشود ام در اکثر موارد اولین اسیاب کوچک هر دو فک ( دندان شماره ۴ ) کاندید کشیدن است. فواصلی که بر اثر کشیدن دندان یا دندانها ایجاد میشود با رفع شلوغی انها کمتر و در ادامه با حرکت دندانها خلفی بصورت کامل بسته خواهد شد. در اکثر موارد با اینگونه درمانها فصا برای رویش دندانهای عقل ( مولرهای سوم)  مناسب تر شده و این دندانها با مشکل کمتر و یا بدون مشکل رویش خواهند کرد. ذکر این نکته ضروری است که کشیدن دندانهای عقل باعث ایجاد فضا برای رفع بی نظمی دندانهای قدامی نمی شود. برای درمانهای ارتودنسی انوو از نظر قیمتی نیز مناسبتر هستند. انواع مختلفی از براکتها وجود دارد. معمولترین نوع موجود فلزی بوده  که قیمت منماسبی داشته و ضمنا اتصالات مناسبی با بافتهای دندانی دارد. ضمنا استجکام ان نیز خوب است و به همین دلیل میتوان نیروهای متنوعی را به انها وارد کرد. سطح صیقلی و استحکام بال موجب شده انها در مقابل ضربه بسیار مقاوم بوده و از نظر بهداشتی جایگاه مناسبی ذاشته باشند . ضمنا تغییر رنگ نیز ندارند. همچنین در موارد مورد نیاز نصث مجدد انها خیل راخت است و به همین دلایل اکثر متخصصین ارتودنسی این نوع براکتها را به بیماران خود پیشنهاد میکنند. نوع دیگری  از براکتها نوع شفاف یا همرنگ دندانها بوده که از جنس سرامیک یا پلاستیکی است. این نوع شکننده تر بوده و معمولا ضخیم تر هستند ولی به دلیل دیده نشدن در بین بزرگسالان طرفداران بیشتری دارد. این نوع قیمت بالاتری دارد و به دلیل ساختار خاص خوذش شکننده تر هستند. از طرفی به دلیل شرایط خاص ساختار خودش نمیتوان بر روی انها نیروهای شدید وارد کرد بنابراین در حل مشکلات شدید استخوانی و بخصوص در درمانهای ارتوسرجری نمیتوان از انها استفاده کرد. از معایب دیگر ان این است که چون جنس انها خیلی مقاوم نیست امکان شکستن انها بیشتر بوده و نصب مجدد انها هزینه های بر بیمار تحمیل خواهد کرد. شاید مهمترین عیب انها در هنگام برداشتن انها از روی دندانها بوده  و چون چسبندگی انها به دندانها شدید میباشد و بخصوص با مواد همرنگ دندانها استفاده میشوند امکان اسیب دیدن ساختمان دندانی در پایان درمان وجود دارد. اخرین نمونه معرفی شده شامل براکتهای نوع زبانی یا لینگوال میباشد. این نوع براکت‌هابه جای نصب در قسمت خارجی و لبی دندان ها، به قسمت داخلی و در سمت زبانی دندان بیمار نصب می‌شوند و به همین دلیل از نمای روبرو قابل مشاهده نیستند. در این نوع استقرار براکت‌ها، احتمال صدمه به زبان بیشتر می باشد و درعین حال، به علت حرکت مداوم زبان در مجاورت این براکت ها و احتمال تماس ممتد آنها با زبان، ضمن تکرار این آزردگی ها، موجب می‌شود تکلم فرد نیز مختل شده و بعضا”به سختی انجام گیرد. از طرف دیگر از آنجایی که این نوع استقرار براکت در مجاورت غدد بزاقی زیر زبانی بیمار است لذا، احتمال رسوب املاح معدنی بزاق بیمار و ایجاد جرم  در این نواحی بسیار افزایش می‌یابد ولی بطور معمول رعایت بهداشت دهان و دندان در بکارگیری این نوع براکت ها وهمچنین نگهداری از آنها بسیار سخت تر از انواع معمولی است. عموما” این نوع براکت‌ها برای درمان مشکلات پیچیده دندانی کارایی نداشته و پیشنهاد نمی گردند درحالی که خرید آنها گران بوده و هزینه تمام شده ارتودنسی را بسیار افزایش می دهند.