استفاده از روکش دندان یکی از پرکاربردی‌ترین گزینه‌هایی است که امروزه متخصصین دندانپزشکی در موارد ترمیمی و زیبایی دندان، از آن استفاده می‌کنند. انواع مختلفی از روکش‌های دندان ( تمام فلزی، سرامیکی ، طلا و….) وجود دارد که هر یک از آن‌ها کارآیی و ماندگاری متفاوتی دارند. از روکش دندان برای مواردی چون بدفرمی دندان‌های جلویی، بستن فاصله بین دندانی، پس از عصب‌کشی و بسیاری از موارد دیگر استفاده می‌شود. رعایت موارد بهداشتی پس از روکش دندان مهم‌ترین مسئله‌ای است که باید در نظر گرفته شود.
[sv slug=”alert”]
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع روکش دندان و یا رزرو نوبت در کلینیک دندانپزشکی در منطقه یک و شمال تهران با شماره تلفن‌های ۰۹۱۲۱۰۶۶۸۴۷ و ۰۲۱۲۶۱۱۰۰۵۳ تماس حاصل فرمایید.
[sv slug=”alert1″]
کاربرد روکش دندان
از روکش دندان در موارد زیر استفاده می‌شود:
- جلوگیری از شکستن دندان‌های ضعیف
- کنار هم نگه داشتن بخش‌های ترک خورده دندان
- بازسازی و حفاظت از دندان‌ها دارای پرکردگی بزرگ
- ثابت نگه داشتن بریج دندان
- ایجاد پوشش برای ایمپلنت دندان
- افزایش زیبایی ظاهری
- ایجاد پوشش برای دندان‌هایی که رنگ آن‌ها از بین رفته یا تغییر شکل داده‌اند.
از روکش دندان در ارتباط با دندان‌ها شیری در موارد زیر نیز استفاده می‌شود:
- حفاظت از دندانی که به شدت در اثر پوسیدگی آسیب دیده است
- محافظت از دندانی که به میزان قابل توجهی در معرض پوسیدگی قرار دارد.
انواع روکش دندان
انواع گوناگونی از روکش‌های دندان با کاربردهای متفاوت در صنعت دندانپزشکی طراحی شده‌اند . متخصصین دندانپزشکی در کلینیک Tehran smileدر منطقه یک و شمال تهران پس از اتمام عصب‌کشی (درمان ریشه) و یا برای رفع بدشکلی دندان، مناسب‌ترین نوع روکش را برای مراجعه‌کنندگان خود استفاده می‌کنند. از پرکاربردی‌ترین نوع روکش به ترتیب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
روکش‌های تمام پرسلن / تمام سرامیکی
این نوع روکش دندانی که از سرامیک خالص ساخته شده است، دارای ظاهری بسیار مناسبی می‌باشد و در صورتی که توسط دندان‌پزشک ماهر و باتجربه استفاده شود، به طور یکپارچه و بی عیب و نقص در کنار دندان‌های طبیعی قرار می‌گیرد. امکان دارد این نوع روکش از انواع مختلف سرامیک‌های دندانی مناسب برای هر فرد ساخته شود. روکش‌های سرامیکی برای مدت چندین دهه توسط دندان‌پزشک‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. البته امروزه درترمیم دندان از انواع مهندسی شده‌ی سرامیک که استحکام بیشتری دارند و دارای ظاهر مناسب‌تری نیز هستند استفاده می‌شود.
به طور کلی روکش‌های سرامیکی از لحاظ ظاهری در مقایسه با انواع دیگر روکش گزینه مناسب‌تری محسوب می‌شوند. رنگ روکش‌های سرامیکی مشابه رنگ طبیعی دندان می‌باشد و به همین دلیل در کنار دندان‌های مجاور، مشابه دندان‌های طبیعی به نظر می‌رسد و میزان شفافیت آن نیز مشابه شفافیت مینای طبیعی دندان می‌باشد.
روکش‌های تمام سرامیکی در مقایسه با روکش‌های فلزی و روکش‌های ترکیبی فلز و سرامیک، دارای استحکام کمتری هستند. با این حال استفاده از فن‌آوری‌های مدرن ساخت سرامیک مانند ای. مکس پرسلن، باعث می‌شود تا روکش‌های سرامیکی دارای استحکامی مشابه روکش‌های دیگر باشند. این مساله خصوصاً در مورد افرادی که دندان‌هایشان در اثر ساییدگی شدید دچار آسیب‌دیدگی شده است و قبلاً دندان‌هایشان ترمیم نشده است از اهمیت زیادی برخوردار است. بازسازی و ترمیم این گونه دندان‌ها به کمک برداشتن تنها بخش کوچکی از مینای طبیعی دندان امکان‌پذیر است.
روکش‌های سرامیکی مدرن نه تنها از لحاظ ظاهری مشابه دندان طبیعی می‌باشند بلکه سطح این روکش‌ها نیز در برابر ایجاد لکه مقاوم است و رنگ طبیعی آن در تمام طول مدت استفاده حفظ خواهد شد. جنس مستحکم مواد استفاده شده در ساخت این روکش‌ها باعث می‌شوند تا روکش مانند دندان طبیعی در برابر نیروی حاصل از جویدن مقاومت کند.
روکش‌های تمام رزین
روکش‌های رزین یا پلاستیکی فاقد شفافیت روکش‌های سرامیکی هستند. همچنین به مرور زمان بر روی این نوع روکش‌ها لک ایجاد شده و دارای استحکام و ظاهری طبیعی مشابه با روکش‌های سرامیکی نمی‌باشند.
روکش‌های ترکیبی فلزی – سرامیکی (PFM)
روکش‌های ترکیبی فلزی- سرامیکی دارای زیرساخت فلزی می‌باشند و با لایه‌ای از ونیر سرامیک پوشیده شده‌اند. این لایه در حرارت بالا به فلز متصل شده است. ساختار زیرین این نوع روکش‌های دندانی دارای استحکام زیادی است و رنگ قسمت بیرونی این روکش مشابه دندان طبیعی است. روکش‌های فلزی – سرامیکی دارای دوام زیادی هستند و امکان دارد برای دندان‌های جلویی یا عقبی مورد استفاده قرار بگیرند. البته زیرساخت فلزی این نوع روکش از انتقال نور در دندان و روکش جلوگیری می‌کند و امکان دارد که روکش مات و کدر به نظر بیاید. همچنین ممکن است فلز به کار رفته در این نوع روکش‌ها به شکل حاشیه‌ای تاریک از زیر خط لثه قابل مشاهده باشد و امکان دارد در اثر تحلیل لثه به طور کامل نمایان شود.
روکش‌های تمام فلزی
روکش‌های تمام فلزی از فلز یا آلیاژهایی شامل طلا، پالادیم، نیکل یا کروم ساخته می‌شوند. در گذشته این نوع روکش برای دندان‌های آسیا در قسمت عقب دهان که بایستی از مقاومت کافی در برابر جویدن برخوردار باشند استفاده می‌شده است. البته استفاده از فن‌آوری ساخت روکش‌های سرامیکی به عنوان جایـگزین و گزینه مناسـبی برای این دندان‌ها محسـوب می‌شود. رنگ روکـش‌های تمام فلزی از بزرگ‌ترین معایب این نوع روکش‌ها به شمار می‌رود. در واقع این نوع روکش به دلیل رنگ آن از لحاظ ظاهری و زیبایی گزینه مناسبی محسوب نمی‌شود.
مراقبت‌های بعد از روکش دندان
طول عمر روکش‌های دندان به کیفیت درمان مشکلات دندانی و رعایت بهداشت دهان و دندان بستگی دارد. با مراجعه مرتب به دندان‌پزشک و رعایت بهداشت دهان و دندان، روکش‌های سرامیکی یا فلزی در تمام طول عمر ماندگار می‌باشند. اقدامات مراقبتی بعد از روکش دندان عبارتند از:
رعایت بهداشت دهان و دندان
روکش دندان معمولاً از سرامیک یا انواع مختلف فلز ساخته می‌شود. این مواد باعث ایجاد لکه و پلاک نمی‌شوند. البته هر روکشی در قسمت اتصال با دندان دارای یک لبه می‌باشد و دندان‌پزشک‌ها تلاش می‌کنند که این لبه را صاف کنند، ولی صاف کردن این لبه به طور کامل امکان‌پذیر نمی‌باشد. این قسمت از روکش دندان بایستی به طور کامل تمیز شود چرا که امکان بروز پوسیدگی یا بیماری‌های لثه در این قسمت زیاد می‌باشد. به این منظور دندان‌های بایستی دو بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید و نخ دندان تمیز شوند. همچنین برای از بین بردن پلاک می‌توان از پاک‌کننده‌های بین دندانی استفاده کرد. امکان دارد دندان‌پزشک برای جلوگیری از پوسیدگی دندان، استفاده از ژل مخصوص حاوی فلوراید در زمان شب را به بیمار توصیه کند.
کاهش نیروی مورد نیاز جهت جویدن مواد غذایی
روکش دندان به اندازه دندان طبیعی مستحکم نمی‌باشد. بنابر این بایستی از جویدن اشیاء سفت و ناخن انگشتان خودداری شود چرا که این کار می‌تواند به روکش آسیب وارد کند. موارد دیگری که می‌توانند به روکـش آسـیب برسـانند عبـارتند از: بروکسـیسم (دندان قروچه)، فعالیت‌های ورزشی و فشار ناشی از به هم فشردن و ساییدن دندان‌ها. جهت جلوگیری از آسیب‌دیدگی دندان‌ها در اثر دندان قروچه، امکان دارد پزشک استفاده از نایت گارد (محافظ دندان) در زمان خواب را به بیمار توصیه کند. در زمان انجام فعالیت‌های ورزشی، می‌توان از محافظ دهان و دندان به منظور محافظت از دندان‌ها و روکش دندان استفاده کرد.
مشکلات روکش دندان
بعد از روکش‌های موقتی و یا دائمی دندان ممکن است دچار یک و یا برخی از مشکلات زیر شوید. در برخی موارد جای نگرانی نیست اما در صورت جدی بودن مشکل باید به دندان‌پزشک خود مراجعه کنید:
بروز درد و حساسیت
معمولاً درد و حساسیت چند روز پس از روکش دندان رفع می‌شود. ولی در صورتی که در زمان جویدن غذا همچنان درد وجود دارد، فوراً بایستی به دندان‌پزشک مراجعه شود. درد یا حساسیت می‌تواند نشان‌دهنده این مساله باشد که روکش دندان به تنظیم نیاز دارد.
وجود حاشیه تیره در دندان روکش شده
وجود حاشیه تیره در دندان در مجاورت خط لثه طبیعی می‌باشد. این حاشیه تیره‌رنگ فلزی است که به واسطه وجود روکش مشاهده می‌شود. این حالت خصوصاً در صورت استفاده از روکش‌های فلزی – سرامیکی بروز می‌کند.
ترک خوردگی روکش دندان
امکان دارد روکش دندان در اثر فشار زیاد ناشی از جویدن ترک بخورد. در بیشتر موارد امکان ترمیم روکش دندان وجود دارد. دندان‌پزشک از رزین کامپوزیت مخصوص جهت نگه داشتن تکه‌های جدا شده در کنار هم استفاده می‌کند. معمولاً روکش ترمیم‌شده ماندگاری زیادی ندارد و به عنوان یک راه حل موقتی در نظر گرفته می‌شود. در صورت وجود بیش از یک تکه خرد شده ، دندان‌پزشک روکش دندان را تعویض می‌کند.
درآمدن روکش دندان
در برخی از مواقع احتمال درآمدن روکش دندان در اثر عدم جایگیری مناسب و ساییدگی سمنت وجود دارد. در این صورت فرد بایستی روکش را در یک کیسه پلاستیکی قرار داده و به دندان‌پزشک مراجعه کند. از این روکش می‌توان تا زمان طراحی و ساخت روکش جدید به صورت موقتی استفاده کرد. جایگذاری روکش حتماً بایستی توسط دندان‌پزشک انجام شود. در صورت درآمدن روکش بیمار بایستی دندان‌های خود را جهت خارج کردن سمنت باقیمانده شستشو دهد. در صورتی که امکان مراجعه فوری به دندان‌پزشک وجود ندارد، فرد می‌تواند با استفاده از چسب مخصوصی که در داروخانه به فروش می‌رسد، برای جایگذاری و اتصال موقت روکش دندان استفاده کند.