آیا از فاصله‌ای که بین دندان‌هایتان وجود دارد رنج می‌برید؟ فاصله بین دندانها امری طبیعی است، با این وجود گاهی آزاردهنده می‌باشد؛ ممکن است به لحاظ زیبایی خوب به نظر نیاید و یا گاهی غذا بین دندانها گیر بیفتد. خوشبختانه این فاصله بین دندانی همیشگی نیست و چندین روش برای درمان آن پیشنهاد می‌شود. به کمک این درمان‌ها به لحاظ زیبایی شناسی، دندانها زیباتر به نظر می‌رسند و همچنین سلامتی شما نیز تضمین می‌شود.
علت به وجود آمدن فاصله بین دندانها چیست؟
فاصله بین دندانی که با عنوان “دیاستما” شناخته می‌شود، معمولا بین دو دندان فوقانی جلویی ظاهر می‌گردد. با این وجود، این فاصله ممکن است بین هر دو دندانی وجود داشته باشد. چندین عامل در به وجود آمدن فاصله دندانی دخیل هستند.
- عدم تطابق بین اندازه استخوان فک و دندانها، به عنوان مثال اگر استخوان فک‌تان بزرگ بوده در حالیکه دندان‌هایتان ریز باشند، ممکن است منجر به فاصله بین دندانها گردد.
- با از دست دادن یکی از دندانها، دندان‌های مجاور سعی به پرکردن فضای خالی ایجاد شده دارند؛ گاهی همین جابجایی‌ها سبب به وجود آمدن فواصل جدید می‌گردد.
- بزرگ بودن فرنوم لب (بافتی که از بخش داخلی لب بالایی تا لثه ادامه دارد) نیز ممکن است موجب به وجود آمدن فاصله بین دندانها شود. گاهی این بافت بیش از حد رشد کرده، از بین دو دندان جلویی عبور کرده و فضای طبیعی بین دندانها را می‌بندد.
- عادت‌های بد نظیر مکیدن انگشت شست ممکن است دندان‌های جلویی را به سمت جلو کشیده و سبب به وجود آمدن فاصله گردد.
- بلع نادرست غذا نیز گاهی منجر به پدید آمدن فاصله بین دندانها می‌گردد. به‌هنگام بلع غذا، زبان باید به سقف دهان فشار بیاورد ولی برخی افراد زبان را به سمت جلو (دندان‌های جلویی) فشار داده و این فشار موجب حرکت کردن دندانها و در نتیجه به وجود آمدن فاصله بین دندانها می‌گردد.
- بیماری‌های لثه، استخوان فک را ضعیف کرده و به سمت عقب می‌راند. با توجه به اینکه استخوان فک به مثابه یک تکیه‌گاه برای دندانها به شمار می‌آید، عقب رانده شدن آن سبب حرکت کردن و از بین رفتن دندانها می‌شود.
حتی اگر فاصله بین دندان‌هایتان به لحاظ زیبایی شما را آزرده نکند، در صورت بروز دیاستما مراجعه به دندانپزشک بسیار ضروری است؛ چرا که ممکن است علت این پدیده نوعی بیماری لثه باشد. فاصله بین دندانها همچنین ممکن است به معنی نحوه اشتباه غذا خوردن باشد که گاهی منجر به شکستگی دندانها نیز می‌گردد.
آیا به وجود آمدن فاصله بین دندانی در کودکان امری طبیعی است؟
بله، فاصله بین دندان‌های کودکان امری طبیعی است. در این دوره، فک در حال رشد است و ممکن است سریع‌تر از دندانها رشد کند که این امر موجب به وجود آمدن فاصله بین دندانها می‌گردد. همچنین ممکن است پس از افتادن دندان‌های شیری، در دندان‌های جدید نیز شاهد این پدیده باشیم.
در صورتیکه پس از توقف رشد فک و درآمدن همه دندانها، همچنان از فاصله بین دندانی رنج می‌برید و سعی در اصلاح آن دارید؛ دندانپزشک بهترین راهکار را به شما پیشنهاد خواهد داد.
در صورتیکه کودکتان دچار فاصله بین دندانی است، در اغلب موارد نیاز به نگرانی نیست. این امر کاملا طبیعی بوده و احتمالا پس از درآمدن دندان‌های اصلی خودبخود درمان می‌شود.
آیا استفاده از نخ دندان باعث ایجاد فاصله بین دندانها می‌شود؟
هیچ دلیلی وجود ندارد که استفاده از نخ‌دندان باعث ایجاد فاصله بین دندانها شود؛ تنها ممکن است استفاده از نخ‌دندان موجب بروز آسیب در لثه‌ها گردد و منجر به تحلیل رفتن آن شود.
اگر در مورد فاصله بین دندانها و سلامت لثه‌هایتان نگران هستید، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید؛ ممکن است این علائم مربوط به نوعی از بیماری‌های لثه باشد.
آیا با افزایش سن فاصله بین دندانها بیشتر می‌شود؟
دندانها دائما در حال جابجایی و رشد هستند، این مورد در سنین جوانی بیشتر به چشم می‌آید؛ چراکه فک در دوره بلوغ هنوز در حال رشد می‌باشد. با این وجود، طبق گفته بسیاری از مردم این جابجایی در تمام طول عمر ادامه‌دار خواهد بود. این امر به این معنی می‌باشد که فاصله بین دندانها در طول سالیان ممکن است بزرگتر و در برخی موارد کوچک‌تر شود. به منظور پی بردن به رابطه بین سن و جابجایی دندانها، شما باید با دندانپزشک خود مشورت کنید.
مشکلات مربوط به فاصله افتادن بین دندان‌های جلویی
برخی از مشکلات مربوط به فاصله افتادن بین دندان‌های جلویی شامل موارد زیر می‌باشد:
- آگاهی فردی- برخی افراد احساس خجالت می‌کنند و دوست ندارند لبخند بزنند.
- به‌هم‌ریختگی و نامرتبی دندانها- فاصله ایجاد شده بین دندان‌های جلویی، فضای کافی برای دندان‌های مجاور باقی نمی‌گذارد.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
برای بسیاری از بیماران، فواصل بین دندانی نوعی نگرانی برای زیبایی آن‌ها به شمار می‌آید. با این وجود، دیاستما گاهی سلامت دهان را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. در صورتیکه این عارضه درمان نشود، ممکن است موجب جابجایی سایر دندانها شده و یا خطر ابتلا به بیماری‌های لثه را افزایش دهد. بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
در جلسه ملاقات با دندانپزشک، در ابتدا ایشان به منظور بررسی سلامت دندان و لثه‌ها، بیمار را معاینه می‌کند. سپس ممکن است دندانپزشک از شما بخواهد تصویربرداری پرتوی ایکس یا دیگر انواع تصویربرداری‌ها با هدف معاینه ریشه دندانها انجام شود. همچنین باید در صورت لزوم سابقه پزشکی‌تان را ارائه کنید تا پزشک به کمک آن بتواند علل به وجود آمدن دیاستما را بررسی کند.
درمان‌های موجود برای فاصله بین دندانها
چندین گزینه برای بستن فاصله بین دندانها وجود دارد و این روش‌ها بسته به شدت عارضه متفاوت می‌باشند.
باندینگ دندان
باندینگ دندان یا باندینگ زیبایی ساده‌ترین، سریع‌ترین و ارزان‌ترین روش برای ترمیم فاصله بین دندان‌هاست. این روش درست شبیه همان روشی است که اگر گوشه‌ای از دندانتان تراش خورده و آن را ترمیم کرده‌اید، قبلا تجربه کرده‌اید. در این روش نوعی رزین به رنگ دندان مورد استفاده قرار گرفته تا دندان ظاهری طبیعی داشته باشد. سپس با استفاده از اشعه ماوراء‌بنفش آن‌ها را ثابت کرده و بدین‌ترتیب “اتصال” ایجاد شده و فضای بین دندانها بسته می‌شود.
این روش درمانی تنها در یک جلسه انجام شده و نیازی به برداشتن مینای دندان نیست، که این در واقع به این معنی است که در صورت لزوم این روند درمانی قابل بازگشت است. با این وجود، باید بدانید باندینگ راه‌حلی همیشگی نیست و به مراقبت و نگهداری نیاز دارد؛ چراکه به مرور زمان و بر اثر غذا خوردن و مسواک زدن از بین خواهد رفت.
روکش‌های دندانی
روکش دندانی روشی دیگر برای از بین بردن فاصله بین دندان‌های جلو می‌باشد. این روش در مقایسه با باندینگ دندان نیاز به کار و برنامه‌ریزی بیشتری دارد، با این وجود روش انجام نسبتا ساده بوده و نتایج برای سال‌های زیادی باقی می‌ماند.
- روکش‌های کامپوزیت: اگر فاصله بین دندانها کوچک (mm 1-3) بوده و تغییر رنگ یا شکل نامطلوبی داشته باشند، این گزینه نتایج خوبی به همراه خواهد داشت. چراکه روکش کل سطح دندان را پوشانده و به لحاظ زیبایی نتایج خوبی ارائه می‌کند. بستن فاصله بین دندانها با استفاده از روکش کامپوزیت به حداقل آماده‌سازی نیاز دارد و نسبت به روکش‌های چینی بسیار ارزان‌تر می‌باشد. با توجه به اینکه این روکش‌ها در لابراتوار ساخته می‌شوند، کیفیت آن‌ها تا حد زیادی به مهارت پزشک سازنده بستگی خواهد داشت.
- روکش‌های چینی: روکش‌های چینی توانایی بستن فاصله‌های بیشتر را خواهند داشت؛ ضمن اینکه با توجه به امکان اصلاحات بیشتر روی دندان، به لحاظ زیبایی نتایج خوبی را ارائه می‌کنند. همچنین لازم به ذکر است که این دسته از روکش‌ها در مقایسه با روکش‌های کامپوزیت عملکرد قوی‌تری دارند. از معایب این نوع از روکش‌ها می‌توان به هزینه بالای آن‌ها و نیاز به آماده‌سازی بیشتر دندان نسبت به روکش‌های کامپوزیت اشاره کرد.
بریج (پل دندانی) یا ایمپلنت
اگر فضای بین دندانی به دلیل از دست دادن یک دندان باشد، شما می‌توانید از یک ایمپلنت یا بریج استفاده کنید. ایمپلنت نوعی دندان مصنوعی است که در فک کاشته می‌شود. بریج نیز متشکل از دو تاج می‌باشد که به دندان‌های مجاور متصل شده و از دندان مصنوعی‌ای که داخل گپ جاگذاری شده است، پشتیبانی می‌کنند.
چشم‌انداز و جلوگیری از دیاستما
علم پزشکی برای افرادی که به دنبال درمان دیاستما هستند، چشم‌انداز روشنی متصور است. بسیاری از روش‌های درمانی این عارضه موفقیت‌آمیز بوده و قادر به برطرف کردن فاصله بین دندانی می‌باشند. علاوه بر این، درمان‌هایی که برای بیماری‌های لثه پیشنهاد می‌شوند نیز سلامت استخوان را برگردانده و التهاب را برطرف می‌کنند.
اگرچه در برخی موارد عارضه دیاستما قابل پیشگیری نمی‌باشد، روش‌هایی به منظور کاهش ابتلا به این عارضه وجود دارد. از بچه‌هایتان بخواهید عادت مکیدن انگشت شستشان را کنار بگذارند، روش درست بلع غذا را به آن‌ها آموزش دهید و رعایت بهداشت دهان را به آن‌ها گوشزد کنید. مسواک بزنید و به طور منظم از نخ‌دندان استفاده کنید، همچنین به منظور انجام معاینات و جرم‌گیری باید در سال دوبار به دندانپزشکی مراجعه کنید.